Listopad 2002. Pogoda znowu spłatała nam figla. Po bardzo zimnym październiku, jednym z najzimniejszych, listopad okazał się miesiącem... bardzo ciepłym. Szczególnie ciepło było na południu Polski. Jak przez potężną dmuchawę napływało do nas ciepłe powietrze znad północno-zachodniej Afryki oraz Morza Śródziemnego. Najwyższą temperaturę w Katowicach zanotowaliśmy w dniu 15.11. Temperatura maksymalna 20,4^oC była także jedną z najwyższych notowanych w tym okresie roku. W latach ubiegłych maksymalna temperatura wynosiła w listopadzie 2001 roku 10,6^oC , a w 2000 roku 11,9^oC. Wyższe od zanotowanej 15 listopada tego roku wystąpiły tylko w latach 1963 i 1968. Na wysokie temperatury okresu późnej jesieni na południu Polski miał wpływ także halny wiejący w Karpatach i Sudetach. W tym czasie powietrze przepływając z południa wznosi się nad górami i zawarta w nim para wodna ulega kondensacji. Po przepłynięciu nad szczytami zaczyna opadać i podczas obniżenia wysokości adiabatycznie ogrzewa się i zmniejsza się wilgotność. Dlatego halny przyczynił się do zaniku pokrywy śnieżnej w górach i znacznego wzrostu temperatury powietrza. W tym samym czasie nie wszędzie w Polsce było tak ciepło. Szczególnie w północnym-zachodzie, a zwłaszcza Pomorzu temperatury były niższe nawet o blisko 10 stopni. W Katowicach najniższą temperaturę notowano w dniu 7 listopada (-7,1^oC). Średnia temperatura miesiąca wyniosła 5,1^oC i była wyższa od ubiegłorocznej średniej o 3,3^oC. Była też wyższa od średniej wieloletniej o 2^oC.

Do typowej późno jesiennej pogody powróciliśmy w ostatnie dni listopada. Nadchodzi zima, a z nią niskie temperatury, które odczujemy spalając coraz to więcej paliwa do ogrzewania naszych domów i mieszkań.

W domu wzorcowym miesięczne zużycie gazu ziemnego do ogrzewania w listopadzie wynosiło 191 m³ przy średniej temperaturze wewnętrznej ok. 20^oC, natomiast średnie dobowe zużycie gazu ok. 6,4 m³. Tak więc zużycie gazu było wyższe niż w październiku aż o ok. 35%. Przyczyną były niższa od październikowej o ok. 2^oC średnia temperatura miesięczna, wyższa o ok. 1^oC temperatura w domu, a przede wszystkim wietrzna pogoda i porywiste wiatry związane z napływem powietrza z terenów górskich.

19 - 21 listopada wyraźnie można było zaobserwować, na czym polega różnica w akumulacji ciepła pomiędzy ciężką i lekką konstrukcją domu. Domy masywne nagrzewały się (temperatura zewnętrzna dochodziła do 20^oC), co pozwalało na znaczne ograniczenie ogrzewania, a nawet jego czasowe wyłączenie na okres kilkunastu godzin, bez utraty komfortu cieplnego. W domu zbudowanym w konstrukcji szkieletowej nie było to możliwe.

Czy można było uzyskać, w domu niedostatecznie ocieplonym, wskaźnik zużycia gazu na poziomie 7 - 8 m³/dobę? Myślę, że tak - ale wyłącznie przy utrzymywaniu temperatury pomieszczeń ogrzewanych w nocy ok. 17^oC i w dzień ok. 19^oC. Ciepły sweterek to podczas późnej jesieni najlepszy, bezinwestycyjny sposób na oszczędności na ogrzewaniu domu.

Wykres i dane dotyczą obszaru stacji meteorologicznej Katowice i zaczerpnięto je z publikacji Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej - Oddział Katowice.